یک راهنمای مرحلهبهمرحله میتواند به نویسندههای تازهکار کمک کند تا بر بخشهای دشوار نوشتن کتاب غلبه کرده و به آنها این اجازه را میدهد تا تمرکز خود را از دست ندهند و خلاقیت خود را به حداکثر برسانند. برخی از نویسندگان بر این باورند که تنها یک مسیر برای نویسندگی وجود ندارد زیرا تجربیات هر نویسنده با دیگری متفاوت است. اما هر نویسنده موفق دارای الگوها و عاداتی است که میتواند به او در رسیدن به اهداف خود کمک کند. در این مقاله تکنیکهای استفاده شده برای شروع نویسندگی را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت.
چه نکاتی را قبل از نوشتن کتاب باید در نظر گرفت؟
چه شما نویسندهای مشهور و در حال کار کردن بر روی کتاب بعدی خود باشید یا نویسندهای تازهکار که هدف او تلاش برای نوشتن اولین کتاب خود است، سؤالاتی وجود دارند که قبل از شروع کار باید از خود بپرسید.
- آیا شما زمان کافی و انرژی لازم برای صرف نوشتن یک کتاب را دارید؟
- آیا آمادگی یادگیری مهارتهای جدید مانند ویرایش یا بازنویسی را دارید؟
- آیا درک کافی از شخصیت اصلی، موضوع و یا حال و هوای داستان دارید؟
چگونه کتاب بنویسیم
بعد از اینکه درباره موضوع کتاب و شخصیتهای آن به نتیجه رسیدید، نوشتن کتاب را میتوانید آغاز کنید. دنبال کردن این راهنمای مرحلهبهمرحله به شما در نوشتن کتاب کمک خواهد کرد.
- فراهم آوردن محیط کاری مناسب
اگر قصد نوشتن یک کتاب خوب و معتبر را دارید در این صورت به محیط کاری مناسب نیز احتیاج خواهید داشت. محیط کاری شما لزوماً نباید شامل عایق صدا با منظرهای خیرهکننده باشد. محیط کاری مناسب جایی است آرام و بهدوراز شلوغی، که بتوانید در آن مشغول نوشتن شوید. این محیط کار آرام میتواند اتاق کار شما در منزل یا کافهای در نزدیکی محل زندگی شما باشد. مکانی که بتوانید ساعتها در آن مشغول به نوشتن شوید.
- ایدهپردازی
در این مرحله حتماً میدانید که موضوع کتاب درباره چیست و درگیر تصمیمگیری درباره میلیونها ایده هستید. شاید هم تنها درمورد تصویر روی جلد تصمیمگیری کردهاید. درهرصورت، لازم است قبل از نوشتن چند سؤال ساده از خود بپرسید. کتاب من درباره چه موضوعی است؟ چرا این موضوع جالب و مهم است؟ چه چیزی باعث پرورش این ایده در ذهن من شد؟ چه کسی حاضر به خواندن کتاب من خواهد شد؟ اگر هنوز هم به دنبال ایدهای برای کتاب خود هستید برای یافتن جواب این سؤالات تلاش کنید.
- طرحی اجمالی از داستان خود بسازید
نویسندگان ماهر زمان زیادی برای چیدن ساختار کلی کتاب خود صرف میکنند. ساختار کلی کتاب میتواند شامل جزئیات دقیق فصلها و یا نموداری از حوادث هر فصل کتاب باشد. برخی جلوههای بصری میتوانند برای ارائه داستان کتاب مفید واقع شوند. نکته مهم آن است که شما راهنمایی برای نوشتههای خود داشته باشید.
- تحقیق و جمعآوری اطلاعات
تحقیق یک ابزار ضروری نویسندههای حرفهای است. اگر قصد نوشتن کتابی غیرتخیلی را دارید، پیشنهاد میشود زمان قابلتوجهی را در کتابخانه صرف کرده و درباره هر موضوع مرتبط با کتاب اطلاعات جمعآوری کنید. تحقیق برای نویسندگان کتابهای علمی-تخیلی هم مفید است، چرا که میتوان اطلاعات مفیدی در زمینهٔ رویدادهای تاریخی و شخصیتهای مهم به دست آورد. خواندن کتاب و مقاله و گوش دادن به فایلهای صوتی میتوانند روشهای دیگری برای جمعآوری اطلاعات باشند.
- نوشتن را با برنامهریزی مناسب شروع کنید
جمعآوری اطلاعات، ساختارسازی و ایدهپردازی همگی مراحل کلیدی برای نوشتن یک کتاب هستند اما برخی اوقات ممکن است آمادهسازی به تعویق بیفتد. اینجاست که نوشتن کتاب نیازمند پشتکار و اراده راسخ است. شما باید به برنامهای مداوم و عادتهای سازنده برای نوشتن متعهد شوید. گامهای سادهای برای دستیابی به این موفقیت وجود دارند. سعی کنید به نویسندگی بهعنوان شغل خود نگاه کنید. خود را موظف کنید تا تعداد مشخصی کلمه در روز بنویسید تا به هدف خود نزدیک شوید. ساعت مشخصی را برای نوشتن در نظر بگیرید و آن را در تقویم خود بنویسید تا از آن غافل نشوید. نوشتههای تازه خود را برای دوستانتان بفرستید تا از میزان پیشرفت شما باخبر شوند.
- به اتمام رساندن اولین پیشنویس
هنگام نوشتن پیشنویس ممکن است با حس شک و تردید به اثر خود نگاه کنید و یابا کمبود انگیزه مواجه بشوید. این امر کاملاً طبیعی است. هرگاه احساس ناامیدی کردید، به جمعآوری ایدههای جدید بپردازید. سعی کنید توقعات خود را نیز مدیریت کنید. به حتم اولین کتاب شما شاهکار منحصربهفردی نخواهد بود و این نباید مانع شما برای تلاش باشد. اگر خود را با بزرگان ادبیات مقایسه کنید در واقع به خود لطمه زدهاید. آنقدری به نوشتن ادامه دهید تا به هدف نهایی خود برسید.
- متون خود را اصلاح و ویرایش کنید
هر کتاب خوب بارهاوبارها اصلاح میشود. شما میتوانید روند ویرایش را متحمل شوید یا از یک ویراستار حرفهای درخواست کمک کنید. درهرصورت، باید به نوشتهٔ خود صادقانه نگاه کنید تا متوجه اشتباهات آن شوید. به دنبال جملاتی باشید که دارای استعارههای ناسازگار یا توصیفات بیش از حد معمولی هستند. اگر متن شما تخیلی است، تعیین ناهماهنگی بین شخصیتها و تناقض در داستان اهمیت بسیار بالایی دارد.
- نوشتن دومین پیشنویس
نوشتن دومین پیشنویس به شما این فرصت را میدهد تا متون ویرایش شده را کنار هم قرار دهید. همچنین فرصتی است برای بررسی سؤالات مهم و فراگیرتر که تنها بعد از اتمام اولین پیشنویس میتوان به آنها پاسخ داد. برای مثال آیا کتاب شما تداوم گفتار دارد؟ آیا زمینه نوشته بیش از حد فراگیر است؟ آیا نکاتی منفی در کتاب شما وجود دارند که بتوان آنها را کاملاً حذف کرد؟ پیشنویس دوم همچنین میتواند برای پاسخ به سؤالات جزئیتر استفاده شود. بهعنوانمثال آیا شروع کتاب به اندازهٔ کافی گیرا است؟ یا نتیجهگیری کتاب تأثیرگذار خواهد بود؟
- انتشار کتاب
زمانی که آخرین پیشنویس خود را به اتمام رساندید، مرحله بعدی انتشار آن است. باتوجهبه افزایش فروشگاههای آنلاین و کتابخوانهای الکترونیکی در سالهای اخیر، فروش کتاب آسانتر شده است. ازآنجاییکه خودناشری در کشورمان دیگر موضوعیت ندارد، بایستی چاپ کتاب خود را به ناشران پروانهدار بسپارید. دردسرهای نشر و چاپ دیگر گریبانگیر شما نخواهد بود و ناشر تمام کارها را انجام خواهد داد.
نکتهای که باقی میماند انواع قراردادهای بسته شده با ناشران کتاب است که بایستی به آنها بسیار اهمیت دهید تا حقی از شما ضایع نشود. متأسفانه دیده شده که برخی نویسندگان و مترجمان بدون عقد هیچ قراردادی متن خود را در اختیار ناشر گذاشتهاند و ناشر نهچندان محترم کتاب آنها را به نام شخصی دیگر و بدون پرداخت هیچ هزینهای چاپ کرده است.
سعی خواهیم کرد در مقالهای دیگر انواع قراردادها را شرح دهیم.